Op dinsdag 28 mei 2019 heeft de Eerste Kamer het Wetsvoorstel Arbeidsmarkt in balans (Wab) aanvaard. De fracties van VVD en ChristenUnie zijn mede door de aangenomen motie, waarmee Koolmees wordt verzocht voor de zomer te komen met zijn plannen voor de zzp-problematiek, over de streep getrokken. De partijen PvdA, PVV, SP, GroenLinks, 50Plus, DENK en Partij voor de dieren stemden tegen, maar desondanks bleef er een meerderheid over voor de Wab.

- einde update -

De Eerste Kamer heeft vorige week met minister Koolmees gedebatteerd over wetsvoorstel Arbeidsmarkt in balans. Het werd een lange zit, maar de minister zal tevreden zijn met het resultaat. Als er niets vreemds gebeurt, stemt de Eerste Kamer morgen (28 mei) in meerderheid voor het wetsvoorstel. Koolmees heeft een aantal kritiekpunten van de senaat vrij eenvoudig mogen pareren. Voor wat betreft het zelfstandigenvraagstuk deed hij een interessante toezegging.

De Eerste Kamer heeft voor de minister tal van vragen over de uitwerking van maatregelen over payrolling, cumulatie van ontslaggronden, WW-premiedifferentiatie en de ketenbepaling. Waar uiteindelijk de meeste pijn zit, is het feit dat de zzp’er geen enkele plek heeft in het wetsvoorstel. CDA stelt dat Koolmees zeker een integrale visie heeft, maar dat die visie geen of althans onvoldoende plek heeft gekregen in de voorstellen. GroenLinks mist ook de samenhang; er moet nu al vertrouwd worden op een toekomstig pakket aan maatregelen die het waterbedeffect van de Wet arbeidsmarkt in balans moet voorkomen.

Koolmees heeft de senatoren wel het een en ander te melden over zzp’ers en schijnzelfstandigheid. De maatregel uit het regeerakkoord waarbij een arbeidsovereenkomst ontstaat onder een bepaalde tariefgrens, gaat het niet redden vanwege Europese regelgeving. De minister werkt daarom een alternatief uit in de vorm van een minimumtarief. Een dergelijk minimumtarief voorkomt dat zelfstandigen langdurig op een te laag tarief worden ingehuurd en voorkomt daarmee ook dat er een groep werkende armen ontstaat, aldus Koolmees. Daarmee is er nog geen sprake van een arbeidsovereenkomst en iets als loondoorbetaling bij ziekte is voor de (schijn)zelfstandige aan de onderkant van de arbeidsmarkt niet geregeld. Koolmees oordeelt dat dit soort zaken in het tarief van de zelfstandige moeten zitten. Hoe dan ook; de bescherming middels een arbeidsovereenkomst bij een laag tarief was natuurlijk veel groter geweest.

Het voorstel over een minimumtarief en hopelijk ander flankerend beleid mogen we voor de zomer tegemoet zien. Dat komt enigszins als een verrassing omdat de minister tot nu toe bij vragen over zzp-plannen naar de commissie Borstlap verwees. Dat er nu toch plannen gaan komen is (mede) te danken aan een door de Eerste Kamerfractie van de VVD ingediende motie. De partij roept de minister op om al voor de zomer te komen met plannen voor de zzp’er aan de onderkant van de arbeidsmarkt en maatregelen gericht op het tegengaan van schijnzelfstandigheid. Uitvoering van deze motie is voor VVD, ChristenUnie en CDA van groot belang bij hun stemgedrag over de Wet arbeidsmarkt in balans. D66 en SGP[1] zullen sowieso voor stemmen en PvdA, SP, 50Plus zullen in ieder geval tegenstemmen. Met de toezegging van Koolmees omtrent de zzp-plannen is hij daarmee verzekerd van een meerderheid in de Eerste Kamer.

Kortom; de Wab is zo goed als aangenomen door de Eerste Kamer en plannen voor zzp’ers met een laag tarief en tegengaan van schijnzelfstandigheid kunnen we binnen zes weken tegemoet zien.

Nb Koolmees stuurde de Eerste Kamer vorige week een handige brief  over de stand van zaken rond zijn arbeidsmarktbeleid.