Terug naar overzicht
10 februari 2020

Tweede Kamer over Borstlap

Voormalig PvdA-minister van SZ&W Lodewijk Asscher heeft in verband met de publicatie van het rapport van de commissie Borstlap om een Kamerdebat gevraagd. Het overleg tussen de Tweede Kamer enerzijds en de minister en staatsecretaris van SZ&W anderzijds, vond op 5 februari plaats. Tijdens dit debat werden niet alleen de bevindingen van Borstlap besproken, maar ook het advies aan de regering uit naam van de voltallige Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid. Met name de oppositiepartijen plaatsten een flink aantal kritische kanttekeningen op de uitgebrachte adviezen. Minister Koolmees en staatssecretaris Van Ark leken het daarentegen toch vooral als ondersteuning van hun beleid te zien.

Inschrijven voor onze gratis Digi-kwest nieuwsbrief.

Waar alle partijen het over eens zijn, is dat de doorgeschoten flexibilisering aangepakt moet worden. Daarna wordt het lastiger, want de PvdA, SP, PVV en in mindere mate 50Plus vinden dat het vaste dienstverband verder heilig is. VVD, CDA en de SGP wijzen erop dat ook het vaste contract zal moeten wijzigen om werkgeverschap aantrekkelijker te maken. De christelijke partijen willen dat er betere mogelijkheden komen om werk te combineren met zorg. Zorg voor kinderen, voor ouders of voor andere mensen om je heen. Dat betekent ruimhartige verlofregelingen, ruimte voor flexibele werktijden en een rechtvaardiger fiscale behandeling van gezinnen.

De PVV vindt dat werknemers en zelfstandigen met rust gelaten moeten worden en dat de problemen worden opgelost waar ze zich voordoen. De partij stelt voor om bijvoorbeeld de grenzen te sluiten voor al die profiteurs die onze sociale zekerheid om zeep komen helpen. GroenLinks wijst op het belang van collectiviteit. Partijleider Klaver heeft het over de paradox: hoe meer we met elkaar collectief gaan organiseren, hoe vaker we het woord "verplicht" in socialezekerheidsregelingen stoppen, hoe groter de individuele vrijheid. Want als mensen verzekerd zijn van inkomen als het even misgaat, dan zijn ze ook eerder in staat om stappen te zetten, om risico's te nemen. Om de vrijheid voor zo veel mogelijk mensen te vergroten, zullen er volgens GroenLinks meer verplichtingen nodig zijn in onze sociale zekerheid. 50Plus vraagt nog aandacht voor mensen met een beperking die ook een plek op de arbeidsmarkt moeten hebben en daarbij minstens het minimumloon moeten verdienen.

Zowel D66-minister Koolmees als D66-Kamerlid Van Weyenberg hopen dat de andere partijen met hen naar oplossingen willen zoeken die een breed politiek draagvlak hebben in plaats van meteen allerlei dingen te blokkeren en taboe te verklaren. Koolmees gaat vervolgens in op de bouwstenen die commissie Borstlap heeft aangedragen om de gewenste situatie op de arbeidsmarkt te bereiken.

De eerste bouwsteen betreft het bevorderen van interne wendbaarheid en afremmen van externe flexibiliteit. Koolmees vindt dat het akkoord dat met de werkgevers is gesloten over de loondoorbetaling bij ziekte een goed voorbeeld is van een dergelijke bouwsteen. Daarnaast vindt Koolmees dat de regering met de Wet Arbeidsmarkt in balans (WAB) voor verschillende elementen al stappen zijn gezet. Datzelfde geldt voor bouwsteen twee: het creëren van een overzichtelijker stelsel van contractvormen. De derde bouwsteen is: stel alle werkenden in staat zich te ontwikkelen en ook te blijven leren. Minister Koolmees vertelt de ontwikkeling van het STAP-budget van 200 miljoen euro die wordt ingezet voor individuele regie over het leven lang ontwikkelen. Daarnaast is recent de SLIM-regeling geïntroduceerd van 50 miljoen per jaar voor een leercultuur in het mkb-bedrijfsleven. Bouwsteen vier is de fiscaal gelijke behandeling en een basisinkomenszekerheid voor alle werkenden. Ook deze richting waar de commissie-Borstlap naar wijst, wordt gedeeld door het kabinet. Koolmees wijst in dat kader op het pensioenakkoord waarin de arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zzp'ers is opgenomen.

De vijfde bouwsteen gaat over een activerende en inclusieve arbeidsmarktbeleid en bevindt zich daarmee op het terrein van staatssecretaris Van Ark. Net als Koolmees acht Van Ark zichzelf op de goede weg. Het wordt volgens haar eenvoudiger voor werkgevers en werkzoekenden om mensen met een beperking aan het werk te helpen, onder andere door een verbetering van de inzet van belangrijke instrumenten als loonkostensubsidie en begeleiding bij werk. Ten tweede wordt werken aantrekkelijker voor mensen met een beperking. Van Ark wil ook dat werken meer lonend wordt voor degenen die in deeltijd met loonkostensubsidie werken. De commissie-Borstlap pleit voor meer persoonlijke begeleiding van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Van Ark is het er mee eens en het wetsvoorstel Passend aanbod dat dit voorjaar zal volgen, regelt dat iedereen die bijstand ontvangt, tegelijkertijd ook passende ondersteuning krijgt aangeboden, daarbij uitgaand van ieders individuele situatie.

Het ministerie van Sociale Zaken & Werkgelegenheid is het met veel van de bevindingen en adviezen van Borstlap eens en er is inmiddels veel in gang gezet dat ermee in lijn is. Toch moet het serieuze werk nog beginnen waarbij niet het aanpakken van de flexibele contracten het probleem zal worden, maar de mogelijke aanpassingen van het vaste dienstverband. We blijven het voor u volgen.

 

 

[1] Het betere werk. De nieuwe maatschappelijke opdracht, WRR 2020