De WIA instroom is een stuk lager dan was voorzien tijdens het bedenken van de Wet. Wel is het opmerkelijk dat de laatste jaren de instroom sneller stijgt dan verwacht. Hoewel de stijging van de WIA-instroom sinds 2009 voor ongeveer de helft verklaard kan worden door demografische veranderingen in de verzekerde populatie, ingroei-effecten en aanloopeffecten is het de vraag waar de andere helft van de stijging vandaan komt. Om hier meer zicht op te krijgen heeft UWV aan AStri en APE gevraagd om voor dit thema onderzoek te doen. De onderzoekers zijn aan de slag gegaan met het afnemen van een enquête onder werknemers en vangnetters en het uitvoeren van deskresearch. Net voor de zomer hebben zij een tussenevaluatie gepresenteerd. Deze tussenrapportage biedt een eerste blik op langdurig zieken in 2012 in vergelijking met 2007. Wij delen enkele uitkomsten graag met u.

Door de economische situatie is het aantal faillissementen gestegen met 87%. Daarnaast is er een toename van tijdelijke dienstverbanden en natuurlijk ook van WW-gerechtigden (+83%). Dit betekent dat het aantal werknemers dat bij ziekte is aangewezen op de Ziektewet tussen 2007 en 2012 is toegenomen met ongeveer 150.000. De vangnetters ervaren een slechtere gezondheid in 2012 vergeleken met 2007. Daarnaast geven zij aan dat er sprake is van minder begeleiding bij ziekte, zowel door UWV als werkgevers.

De onderzoekers geven aan dat het aandeel reguliere werknemers dat op enig moment het werk hervat sinds de ziekmelding, in 2012 ongeveer even groot als in 2007. Gemiddeld tien maanden na de ziekmelding, is 66% van de werknemers geheel of gedeeltelijk aan het werk. Dat is evenveel als in 2007 en daarbij werken zij vaker volledig dan in 2007. Bij de vangnetters is tien maanden na ziekmelding 16% aan het werk. Of dit beter of slechter is in vergelijking tot 2007 kunnen de onderzoekers helaas niet vaststellen vanwege verschillen in meetmethodes.

Al met al ontstaat met deze tussenrapportage het beeld dat vooral de vangnetter bijdraagt aan de meer dan verwachte toename van WIA instroom. De reactie van minister Asscher kunnen we dan ook wel raden: ‘Goed dat BeZaVa er nu is!’.