Terug naar overzicht
09 september 2013

Loondoorbetaling bij ziekte volgens APE

Sociale Zaken heeft de onderzoekers van APE aan het werk gezet om te beoordelen wat invloed van de loondoorbetalingsverplichting op ziekteverzuim, flexibilisering, werkzame arbeidsgehandicapten en WIA-instroom is. Geen land ter wereld legt bij ziekteverzuim en arbeidsongeschiktheid aan zijn bedrijven financiële en andere verplichtingen op die zo groot is als die in Nederland

Inschrijven voor onze gratis Digi-kwest nieuwsbrief.

Sociale Zaken heeft de onderzoekers van APE aan het werk gezet om te beoordelen wat invloed van de loondoorbetalingsverplichting op ziekteverzuim, flexibilisering, werkzame arbeidsgehandicapten en WIA-instroom is. Geen land ter wereld legt bij ziekteverzuim en arbeidsongeschiktheid aan zijn bedrijven financiële en andere verplichtingen op die zo groot is als die in Nederland, vertellen de onderzoekers.  De primaire prikkel is de loondoorbetalingsverplichting van twee jaar bij ziekteverzuim van een vaste werknemer. Dankzij de loondoorbetaling investeren werkgevers in preventie en re-integratie. De keerzijde is dat werkgevers zullen trachten de kosten van loondoorbetaling te beperken door geen arbeidsgehandicapten aan te nemen en veel met flexwerknemers te werken. Dit laatste zorgde ervoor dat zowel de PvdA als de SP in hun verkiezingsprogramma hebben opgenomen de periode van loondoorbetalingsverplichting tot één jaar te willen verkorten.
 
Het stuk van de onderzoekers is op dit terrein verouderd omdat de overheid voor arbeidsgehandicapten en flexwerkers oplossingen heeft gevonden in de vorm van een quotum en natuurlijk de Wet BeZaVa. Toch is het onderzoek de moeite waard omdat het een andere kijk op de loondoorbetaling bij ziekte geeft.
Om risicoselectie aan de poort te beperken is het een idee van APE om de verplichte financiële werkgeversvergoeding voor kortdurend ziekteverzuim omlaag te brengen en die voor langdurig verzuim omhoog. De onderzoekers denken dat een lagere vergoeding voor kortdurend verzuim kan leiden tot minder risicoselectie. Als werkgevers een kleiner deel van de lasten hiervan dragen dan zullen ze minder reden hebben om selectie aan de poort toe te passen. Tegelijkertijd geeft de hogere vergoeding bij langdurig verzuim werkgevers een prikkel de kortdurende verzuimgevallen niet uit te laten monden in langdurig verzuim, aldus APE
Verkorting van de loondoorbetalingsperiode wordt beschouwd als slecht idee. APE verwacht dat dit zal leiden tot een toename van het ziekteverzuim doordat het aantal langdurig zieken (>1 jaar) stijgt. Dit komt enerzijds doordat werkgevers geen prikkel meer zullen hebben om langdurig ziekteverzuim te tegen te gaan, aangezien ze daarvan niet meer de kosten dragen. Dit effect wordt versterkt doordat werkgevers minder langdurig zieken betermelden omdat ze vrezen wederom de kosten van kortdurend verzuim (<1 jaar) te dragen bij hernieuwde uitval.
 
Wetenswaardigheden uit het onderzoek
  • Nederlandse werknemers melden zich relatief vaak ziek. In 2008 meldde gemiddeld 3,7% van de Nederlandse werkzame beroepsbevolking zich ziek. Alleen Finse (4,7), Zweedse (5,1) en Noorse (6,9) werknemers meldden zich vaker ziek.
  • Uit (grove) internationale vergelijking volgt op het eerste gezicht geen significante relatie tussen de duur van de loondoorbetaling bij ziekte door de werkgever en gemiddeld ziekteverzuimpercentage.
  • Het is ter beperking van het ziekteverzuim optimaal dat werkgevers in de gehele periode van de WIA-wachttijd verantwoordelijk zijn voor de loondoorbetaling bij ziekte (zoals dat nu reeds het geval is in Nederland). Uit zowel Boheim en Leoni (2011) en Favang et al. (2011) volgt dat werkgevers die verantwoordelijk worden voor ziekteverzuim dit proberen te beperken, waardoor het ziekteverzuim daalt.
 
U kunt het essay van APE hier vinden