Werkgevers zijn steeds minder geneigd om overwerk te betalen. Ik snap dat wel. Overwerk is namelijk niet nodig als je de reguliere werktijd voor werk gebruikt. In plaats daarvan zit de Nederlandse werknemer echter 4 volledige werkdagen per jaar op de pot. Er is veel fantasie voor nodig om dat als arbeidsproductiviteit te bestempelen. Ook zodra het kleinste kamertje verlaten is, blijft de Nederlandse werknemer verminderd inzetbaar. Niet werk, maar andere hoofdzaken zoals de eigen medische situatie, kleding van collega’s, vakantie ervaringen en klachten over niet begrijpende echtgenotes voeren de boventoon in het intercollegiale communicatieverkeer. En niet te vergeten: de ‘lief en leed pot’.
Lief en leed staat voor verjaardag en verkoudheid. Bij verkoudheid krijgt de patiënt een ansichtkaart met al dan niet gemeende beterschapswensen van collegae. De eerste twee collega’s hebben het dan gemakkelijk; zij schrijven respectievelijk ‘beterschap’ en ‘sterkte’ op de kaart. Tref je als laatste de ansicht op je bureau aan, dan wordt het lastig.
Bij de verjaardagen bestaat het presentje doorgaans uit een cadeaubon van Ici Paris (ou?), Rituals of Bodyshop. Bij de jarige werkneemster leidt de parfumbon tot aan hysterie grenzend enthousiasme, de jarige werknemer mompelt ‘nou bedankt’ en moffelt het envelopje in de kontzak. De situatie wordt dan vaak nog net gered door een meer ervaren mannelijke collega die de jubilaris influistert dat moeder de vrouw heel blij zal worden van een dergelijk bonnetje.
Kaarten en bonnen worden gefinancierd vanuit de lief en leed pot. Iedereen is verplicht een vrijwillige financiële bijdrage te leveren aan deze pot. De hoogte daarvan leidt niet zelden tot hoogoplopende spanningen en soms zelfs ziekteverzuim waarbij geen ansichtkaart voor verlichting kan zorgen. In het geval de boekhouding van de lief en leed pot niet meer klopt en er te weinig inhoud blijkt te zijn, kan je als werkgever de tent beter sluiten; gewerkt wordt er niet meer tot de zaak van de vermiste centen tot de bodem is uitgeplozen. Vaak blijkt overigens dat in zo’n geval de ‘beheerder van de lief en leed pot’, m/v (meestal v), dan een telfoutje heeft gemaakt.
Al met al zijn werknemers dus heel wat uren in de week kwijt aan de lief en leed- en andere pot. Overwerk niet betalen is dus eigenlijk best reëel. De werkgever die overwerk wel betaalt kan natuurlijk wel weer een aardig potje breken bij zijn personeel. Dat dan weer wel.