Nederland is ziek. Zorgen voor minder ziekte lijkt hartstikke lastig; arbodiensten wekken ook die indruk, maar het zal u verbazen hoe eenvoudig het is. Tot nu toe hebben de ministers van sociale zaken het echter gezocht in verlagen van uitkeringen, premiedifferentiatie en, zowel last als least: eigenrisicodragen. Op het eerste gezicht leek dat succesvol, maar inmiddels is wel duidelijk dat het alleen maar gewijzigde financiering is. Een stukje waterbedeffect.
Afgelopen periode is er daarom veel te doen geweest over de loondoorbetaling bij ziekte. Werkgevers jengelen dat het allemal niet meer eerlijk is. Zelfs mijn werkgever, verder een schat van een vent overigens, vindt dat werkgevers te vaak te veel moeten betalen. Werkgeversverenigingen klagen steen en been, CPB rekent de overheid arm en diezelfde overheid weet duidelijk niet welke kant het op moet. Zo wil de VVD de loondoorbetaling bij ziekte zo goed als afschaffen, de wat meer gematigde partijen denken aan staffeltjes en zelfs de SP vindt dat kleinere werkgevers ontzien moeten worden, zij het niet door afschaffing, maar door verregaande collectivisering.
Vertwijfeld vroeg ik me afgelopen weekend af waarom onze beleidsbepalers zodra het over sociale zekerheid gaat, het paard achter de wagen blijven spannen. Als ziekte duur is, moet je ziekte niet goedkoper proberen te maken maken, maar zorgen voor minder ziekte.
Het verzuimprobleem kent een duidelijke oorzaak. Maar liefst 31 procent van de HR-professionals ervaart in de eigen organisatie veel uitval als gevolg van werkstress. Nederland bezwijkt massaal onder de werkdruk. Da’s ook niet verwonderlijk. Het statistische bureau van de Engelse regering heeft becijferd dat de Nederlandse werknemer gemiddeld 36% productiever is per uur dan de gemiddelde Europese collega. Nederland is niet ziek, Nederland is overwerkt.
We kunnen het tij nog keren, maar dan zullen we eenvoudigweg minder moeten werken. Ik baal er van, net als u, maar we zijn het onze werkgevers verplicht. Als wij minder verzuimen door minder productief te worden, zullen werkgevers mensen moeten (en kunnen) aannemen. En als er meer mensen worden aangenomen, daalt niet alleen de instroom in arbeidsongeschiktheidsregelingen, ook de WW loopt leeg. Een stukje bijvangst, briljant.
Omdat we er vanuit kunnen gaan dat de meeste werkgevers deze logica op het eerste gezicht niet zullen herkennen, moet de overheid een beetje zachte dwang toepassen. Naast een quotum voor arbeidsbeperkten en topvrouwen is het daarom hoog tijd voor een quotum voor minder hardwerkende Nederlanders. Schuift u er alvast maar een extra bureautje bij voor uw nieuwe collega!