Arbeidsdeskundigen vinden het over het algemeen belangrijk dat al in het eerste ziektejaar van hun deskundigheid gebruik wordt gemaakt. Nu zult u dat mocht u arbeidsdeskundige zijn, waarschijnlijk zelf ook vinden. De vraag is natuurlijk of het voor werkgevers en werknemers ook zin heeft om een arbeidsdeskundige vroegtijdig in een ziekteproces in te zetten. Het Arbeidsdeskundig Kennis Centrum zegt van wel.

In een onderzoek heeft het Arbeidsdeskundig Kennis Centrum (AKC) antwoord gezocht op de vraag: “Wat levert de vroegtijdige inzet van arbeidsdeskundigen in de praktijk op?”. Aanleiding voor het onderzoek is dat arbeidsdeskundigen vinden dat zij relatief laat in een verzuimdossier aan tafel komen. Op dit moment worden arbeidsdeskundigen voornamelijk aan het eind van het eerste ziektejaar ingezet, als ondersteuning bij de eerstejaarsevaluatie. Bij veel arbeidsdeskundigen leeft de verwachting dat preventieve of eerdere inzet leidt tot minder en korter verzuim, voorkoming van complexe situaties en afname van het aantal loonsancties.

Uit eerder onderzoek bleek al dat eerdere arbeidsdeskundige inzet leidt tot lagere verzuimkosten, minder WIA-instroom en eerdere acceptatie van nieuwe of aangepaste werkzaamheden. Dit onderzoek bouwt voort op het verkennende onderzoek en beoogt te achterhalen of vervroegde inzetbaarheid van arbeidsdeskundigen, in de 13e week van het verzuim, haalbaar is, en wat hiervan de effecten zijn voor zowel werkgevers als werknemers.

Gezien de geformuleerde onderzoeksvraag zijn de conclusies van het uitgevoerde onderzoek wat verrassend. AKC constateert dat er goede taak- en rolafspraken tussen de bedrijfsartsen en de arbeidsdeskundigen moeten zijn om tot de positieve effecten van vroegtijdige inzet van arbeidsdeskundigen te komen. Verder is het wenselijk dat vroegtijdige inzet van de arbeidsdeskundige expliciet wordt opgenomen in de ziekteverzuimprotocollen binnen de Wet verbetering Poortwachter. Ook moet de samenwerking tussen bedrijfsartsen en arbeidsdeskundigen beter uitgekristalliseerd worden, zodat er meer begrip ontstaat voor elkaars expertise. AKC vindt dat arbeidsdeskundigen duidelijker in beeld moeten krijgen wat ze wel en niet zonder rapport van de bedrijfsarts kunnen doen. Bijvoorbeeld wel een adviesgesprek voeren, maar geen arbeidsdeskundig oordeel geven. Werkgevers en werknemers moeten daarnaast meer duidelijkheid krijgen over de rol van arbeidsdeskundigen in het verzuimproces en de adviesfunctie ten aanzien van werkbelasting en duurzame inzetbaarheid.

Voor professionals die werkzaam zijn in de wereld van ziekteverzuim is het onderzoeksrapport interessante materie, vooral vanwege de twee praktijkcases bij VolkerWessels Telecom en Naviva Kraamzorg. Zo blijken medewerkers een gesprek met de arbeidsdeskundige als onderdeel van de dossiervorming voor ontslag te zien. Misschien herkenbaar is de onwil bij werknemers om op basis van arbeidsdeskundig advies de werkzaamheden anders uit  te voeren “Omdat wij het altijd zo gedaan hebben.”  Het rapport kunt u op deze plaats vinden en doornemen.