Kabinetsinformateur Van Haersma Buma heeft eind november een brief ontvangen van het Netwerk van Publieke Dienstverleners. Het Netwerk zet zich in voor betrouwbare, vernieuwende en toekomstgerichte publieke dienstverlening en het continue verbeteren van die dienstverlening. In het kader van die verbetering staan in de brief een aantal plannen waar een nieuw kabinet mee aan de slag kan. Eén daarvan is het op korte termijn wijzigen van de WIA-uitvoering.

Bij het Netwerk van Publieke Dienstverleners (NPD) zijn ongeveer 80 landelijk opererende dienstverlenende organisaties in de publieke sector aangesloten, waaronder het UWV. NPD heeft een aantal voorstellen uitgewerkt die helpen om de grote opgaven op te lossen en waarbij belangrijke vereenvoudigingen centraal staan. Het Netwerk stelt een jaarlijkse vereenvoudigingswet voor, met een strak proces van beleidsvoorbereiding en parlementaire behandeling. Naast deze structurele vereenvoudigingsaanpak is het belangrijk dat de politiek actief werk maakt van uitvoerbaar en handhaafbaar beleid om zo de dienstverlening en het toezicht te verbeteren. Bovendien is het belangrijk dat publieke dienstverleners en publieke toezichthouders vanaf het begin meedenken over nieuw beleid.

De NPD heeft onder andere voorstellen over verbetering in de aanpak van schuldenproblematiek, de versoepeling van aanbestedingsregels, en stelt voor om dwangsommen wegens termijnoverschrijding af te schaffen of te vervangen. Ook over de WIA is er een plan ter verbetering.

NPD signaleert dat het huidige arbeidsongeschiktheidsstelsel onuitvoerbaar is geworden. Belangrijke oorzaken hiervan zijn een toenemende instroom van zieke mensen, gebrekkige digitale ondersteuning en de complexiteit van de regelgeving. De problematiek is dermate urgent dat er niet gewacht kan worden op een stelselherziening en er daarom binnen het huidige stelsel op korte termijn maatregelen nodig zijn. Het Netwerk wil met onderstaande punten de druk op de uitvoering verlichten:

• Maak de beoordeling na twee jaar ziekte eenvoudiger door eerst een lichte toets in te voeren en de volledige beoordeling uit te stellen tot een later, passender moment. Na de eerste lichte toets biedt UWV mensen direct intensieve begeleiding om weer te kunnen deelnemen aan de arbeidsmarkt. En als mensen werk vinden, dan is dat nieuwe werk uitgangspunt voor de beoordeling en niet de uitgebreide medische beoordeling. Zo wordt de juiste beoordeling op het juiste moment ingezet.
• Benut het werk van de bedrijfsarts optimaal en maak het advies van de bedrijfsarts uitgangspunt voor toegang tot de WIA.
• Laat de verplichte inzet van de verzekeringsarts vervallen door taakherschikking, waardoor UWV taken kan toewijzen aan andere medische professionals.
• Verplicht werkgevers en werknemers om een onderbouwde motivering mee te sturen bij de aanvraag van een herbeoordeling.

De inschatting van NPD is dat de lichte toets tot structureel 10% minder beoordelingen leidt voor de WIA. Hierdoor kan UWV achterstanden aanpakken, worden de wachttijden korter en komen mensen sneller aan de beurt, aldus het Netwerk. We zijn benieuwd wat we er volgende week over zullen lezen in het informatiedocument van D66 en CDA.