Begin dit jaar heeft Asscher een taskforce in het leven geroepen die de achterstanden in herbeoordelingen bij het UWV moet wegwerken. Op 31 mei heeft de minister de Tweede kamer geïnformeerd op de wijze waarop dat gaat gebeuren. Duidelijk wordt in ieder geval dat de achterstanden niet op korte termijn verdwenen zijn. Wat wel snel verdwijnt, voordat het überhaupt is begonnen, is de Vijfdejaarstoets.

Begin dit jaar heeft Asscher een taskforce in het leven geroepen die de achterstanden in herbeoordelingen bij het UWV moet wegwerken. Op 31 mei heeft de minister de Tweede kamer geïnformeerd op de wijze waarop dat gaat gebeuren. Duidelijk wordt in ieder geval dat de achterstanden niet op korte termijn verdwenen zijn. Wat wel snel verdwijnt, voordat het überhaupt is begonnen, is de Vijfdejaarstoets.

UWV heeft dit jaar naar verwachting 780 verzekeringsartsen nodig om al haar taken te kunnen volbrengen. Rond de 90 artsen daarvan zijn nodig voor het uitvoeren van herbeoordelingen. Aangezien er maar 710 artsen beschikbaar zijn, moet er creatief omgesprongen worden met de beschikbare mankracht, zeker gezien er bij dit aantal al rekening is gehouden met de extra geworven artsen en de artsen die met taakdelegatie gaan werken.  

Er wordt dit jaar een groot deel aan tekort weggewerkt doordat een grote groep jongeren die in aanmerking komt om opgenomen te worden in de doelgroep van de banenafspraak, vooralsnog niet beoordeeld wordt. Zij komen nu automatisch in het doelgroepregister tot het moment dat er wel capaciteit gevonden kan worden voor beoordeling. Op iets langere termijn wordt er capaciteit bij verzekeringsartsen vrijgemaakt door de procedures rond begeleiding en herbeoordeling van WGA’ers aan te passen. UWV en het ministerie van Sociale Zaken & Werkgelegenheid hebben vijf jaar geleden (2011) de Vijfdejaarstoets bedacht. In het kort betekent deze toets dat iedereen in de afgelopen vijf jaar een herbeoordeling moet hebben gehad, of moet zijn ondersteund bij arbeidsparticipatie. Mocht dat dan onverhoopt niet zijn gebeurd , dan moest UWV alsnog bekijken of een herbeoordeling of ondersteuning aan de orde was. De vijf jaar na de geboorte van de vijfdejaarstoets zijn voorbij gevlogen en de WGA-instromers uit 2011 zouden dus een herbeoordeling of ondersteuning gehad moeten hebben. Helaas blijkt dat bij maar liefst 11.000 WGA gerechtigden uit 2011 niet het geval te zijn. Voor uw beeldvorming: dat is meer dan een derde van de WGA-instroom dat jaar en van die instromers zijn er vanzelfsprekend tussen 2011 en 2016 ook WGA-uitkeringen beëindigd.

De reden dat WGA’ers van de UWV-radar verdwijnen is een financiële. Er is de afgelopen jaren eenvoudigweg geen budget voldoende geweest om (meer) WGA’ers adequaat te begeleiden. De Vijfdejaarstoets is daarmee geen borgingsinstrument geworden zoals destijds beoogd, maar een alarmsignaal richting Den Haag. Het gevolg is wat Asscher betreft dat de toets komt te vervallen. WGA’ers die in 2011 zijn ingestroomd gaan intensief begeleid worden door UWV Werkbedrijf. UWV is al gestart met dienstverlening aan WGA’ers die op arbeidsdeskundige gronden volledig arbeidsongeschikt zijn. Nu deze WGA’ers in contact komen met UWV, is een herbeoordeling niet per se meer aan de orde. Dat moet jaarlijks inzet van zestien verzekeringsartsen schelen.

Nieuwe WGA-instromers moeten ook intensiever begeleid gaan worden dan tot nu het geval is geweest. Voor WGA’ers met arbeidsvermogen stelt UWV een arbeidsmogelijkhedenadvies op, waar de WGA’er samen met UWV Werkbedrijf mee aan de slag kan. Het klinkt goed, maar bedacht moet worden dat er uiteindelijk geen euro extra bijkomt voor de begeleiding van WGA’ers. Het bestaande budget moet alleen anders ingezet worden. De prioriteit daarbij is dat instromers vanaf volgend jaar in beeld blijven dankzij een startgesprek en vervolgens monitoring. Gemiddeld zal iedere WGA’er twee keer per jaar contact hebben met het UWV. Wat overblijft van het budget wordt ingezet voor inkoop van re-integratie en intensievere dienstverlening. Met deze maatregel wordt jaarlijks werk bespaard voor drie verzekeringsartsen.

Een aantal beoordelingen is dus tot nader order uitgesteld en WGA’ers krijgen vaker contact met UWV. Op deze wijze moet het aantal benodigde herbeoordelingen fors kunnen dalen. Herbeoordelingen blijven natuurlijk wel mogelijk, maar worden wat UWV betreft alleen ingezet op WGA’ers die waarschijnlijk 35-minner worden of overgaan naar de IVA. Als een uitkeringsgerechtigde zelf een herbeoordeling aanvraagt, dan zal UWV ook bezien of zij het zinvol achten en een advies daarover neerleggen bij de WGA’er. UWV geeft aan dat ze met deze werkwijze geen drempel willen opwerpen, maar verwachten wel dat het zal bijdragen tot minder aanvragen voor een herbeoordeling.

De voorgestelde wijzigingen moeten vanaf dit jaar ervoor gaan zorgen dat er medio 2018 geen tekort meer is aan capaciteit van verzekeringsartsen. Of het de re-integratie ten goede komt zal moeten blijken.