Het lijkt een open deur: scholing is een nuttig instrument bij re-integratie. Alleen, levert het ook echt iets op voor de uitkeringsgerechtigde? Heeft de (ex)werkgever er ook baat bij? Als opleider is Enkwest uiteraard de eerste die zegt dat scholing altijd nuttig is. UWV beoordeelde het onlangs voor een kleine groep WGA’ers en kwam met een zeer positieve publicatie.

De kern van het probleem bij de re-integratie van de WGA-gerechtigden is volgens UWV hun matige tot slechte arbeidsmarktpositie. Ongeveer de helft van de WGA-gerechtigden beschikt niet over een startkwalificatie en veel mensen kunnen vanwege hun beperking niet terugkeren in hun oude beroep. Vanzelfsprekend is scholing voor deze groep een heel nuttige en effectieve manier om een nieuwe, duurzame, positie op de arbeidsmarkt te krijgen. Eigenlijk heel vreemd dus dat het door UWV nauwelijks wordt ingezet. In de periode 2022–2023 heeft op vier UWV-vestigingen daarom een pilot gedraaid. Zij hebben ieder op hun eigen manier geëxperimenteerd met het inzetten van scholing voor de doelgroep WGA-gerechtigden. De uitkomsten zijn niet verrassend, wel hoopvol.

Uit de eindevaluatie van de pilot blijkt dat 6 maanden voor de start van een opleiding zo’n 22% van de mensen die scholing gaat volgen betaald werk heeft. Bij de start van de scholing neemt dit toe naar 29%. Na afronding van de scholing zet deze toename door; zes maanden na afronding heeft ongeveer 45% van de mensen betaald werk. Regelmatig gaat het hier om een combinatie van leren en een vorm van werk, zoals een stage, een werkervaringsplek of vrijwilligerswerk. UWV heeft een aantal WGA’ers die de scholing volgden gevraagd naar hun ervaringen. Zij geven aan vanaf de start van een opleiding meer energie, meer zelfvertrouwen, een gezonder levensritme en meer sociale contacten te hebben gekregen. De beschikbaarheid en oprechte interesse van UWV- of andere re-integratieprofessionals heeft hen geholpen om scholing vol te houden en praktische problemen op te lossen. Ze voelen zich gezien, gehoord en geholpen. Ook na afronding van scholing is de juiste begeleiding belangrijk. Succesfactoren in die ondersteuning zijn dat er tijdig hulp wordt ingezet bij de zoektocht naar werk – bijvoorbeeld wanneer een baangarantie ontbreekt of het toch lastig is om werk te vinden bij de gekozen opleiding – en dat er voldoende aandacht is voor financiële zaken, zoals de consequenties van weer aan het werk zijn voor het uitkeringsbedrag.

De opleidingen die in de pilot zijn ingezet zijn door een grote meerderheid (82%) afgerond. Vier van de vijf ingekochte opleidingen kostten minder dan € 5.000 en 21% van de opleidingen kostte meer dan € 5.000. De opleidingen worden grotendeels ingezet bij sectoren waar sprake is van grote tekorten aan personeel. In de afgelopen periode bleek vooral de transportsector populair. Hier wordt 23% van de WGA’ers naar geschoold. Dit gaat om het transport van mensen (taxirijbewijs, buschauffeursopleiding), maar ook om het transport van goederen (vrachtwagenrijbewijs). Overige scholingsbestemmingen zijn bijvoorbeeld de sectoren zorg, coaching, administratief/commercieel en ICT. De evaluatie laat zien dat de arbeidsparticipatie van de groep geschoolden is toegenomen. Of alle opleidingskosten er al ‘uit‘ zijn is (nog) niet bekend. Daarvoor zou de groep nog enkele jaren gevolgd moeten worden en niet duidelijk is of dit ook gebeurt.

UWV gebruikt de onderzoeksresultaten om de re-integratiedienstverlening verder te verbeteren, met extra nadruk op scholing. Zo heeft UWV gedurende de looptijd van het onderzoek bijvoorbeeld het inkoopproces voor scholing vereenvoudigd, waardoor aanvragen sneller kunnen worden verwerkt. Daarnaast zet UWV zich in om scholing eerder en vaker bespreekbaar te maken met cliënten. Ook wordt er meer geïnvesteerd in het vakmanschap van de professionals bij het inzetten van scholing en heeft de scholingsadviseur een prominentere en duidelijkere rol gekregen. Daarnaast richt UWV zich op het versterken van bestaande samenwerkingen met onderwijs, werkgevers en partners in de regio. Top.