Onlangs vierde het wettelijk minimumloon haar vijftigste verjaardag. Volgens de Socialistische Partij is er echter pas reden voor een feestje als het minimumloon wordt aangepast. De SP wil beginnen met een inhaalslag en toewerken naar een minimumloon dat gelijk is aan 60 procent van het gemiddelde loon in Nederland. Een dergelijke wijziging zal ook de nodige gevolgen hebben voor inkomensverzekeringen.

De SP heeft een wetsvoorstel voorbereid waarin een jaarlijkse verhoging van het minimumloon van 5 procent wordt geregeld, naast de tweejaarlijkse indexaties. De jaarlijkse verhoging van 5 procent wordt stopgezet, zodra het minimumloon 60 procent van het gemiddelde loon bedraagt. Het minimumloon bedroeg in 1976 ongeveer 68 procent van het gemiddelde loon, momenteel is dat 43 procent, volgens een studie van de Universiteit van Amsterdam en uit CBS-data. Er is volgens de SP geen reden om aan te nemen dat de wetgever dit zo heeft bedoeld en dus is reparatie op zijn plaats. Temeer omdat uit een door de wetsontwerpers aangehaald onderzoek van het Nibud in 2018 blijkt dat het minimumloon lang niet altijd voldoende is om een gezin fatsoenlijk van te kunnen onderhouden. Een gezin met twee oudere kinderen dat rond moet komen van een minimumloon, komt per maand 217 euro te kort; een gezin met vier kinderen met het minimumloon komt maandelijks 305 euro te kort.

De coronacrisis zorgt voor een extra reden om het minimumloon te verhogen stelt de SP:

Er is alom lof voor de cruciale beroepen. Maar van applaus betaal je geen huur. En juist veel mensen in cruciale beroepen worden zwaar onderbetaald. Er zijn 185.000 banen in de gezondheids- en welzijnszorg die minder dan 130% van het minimumloon verdienen. Daarvan verdienen 55.000 zelfs niet meer dan het minimumloon. Dat zijn de mensen die in de frontlinie vechten tegen het coronavirus (COVID-19). Ook supermarktmedewerkers verdienen op of rond het minimumloon. Schoonmakers, personenvervoer, transport: velen zitten op of rond het minimumloon. In de handel zitten 568.000 banen onder 130% van het minimumloon, waaronder supermarktmedewerkers. In totaal zijn er 2,2 miljoen mensen die minder dan 130% van het minimumloon verdienen.

Het minimumloon moet dus omhoog en als we de toelichting op het initiatiefwetsvoorstel mogen geloven gaat dat geld opleveren. De SP legt uit dat als mensen meer te besteden hebben, dat een stimulans voor de economie is. Die stimulans werkt vooral goed als werknemers met een lager inkomen meer te besteden krijgen. Anders dan hoge inkomens, geven lagere inkomens bij extra salaris meer geld uit aan boodschappen, de kapper, de bioscoop of een nieuwe wasmachine. De SP voelt zich gesteund door onder andere de Nederlandse Bank (DNB), het Internationaal Monetair Fonds (IMF) en de Rabobank, die alle pleit(t)en voor hogere lonen om de economie te stimuleren. De kosten gaan echter de baten vooruit en om te bereiken dat het minimumloon op het niveau van 60 procent van het gemiddelde loon komt, zal volgens CBS een investering van 10,67 miljard euro nodig zijn.

Een verhoging van het minimumloon heeft natuurlijk ook gevolgen voor inkomensverzekeringen. Zo zal voor de loondoorbetaling bij ziekte er een hogere ondergrens komen in het eerste jaar van loondoorbetaling. Het eerste jaar van ziekte heeft een werkgever immers een doorbetalingsverplichting van 70 procent van het loon met het minimumloon als absolute ondergrens. De verzuimverzekering krijgt daarmee potentieel een hogere schadelast en in de premiestelling zal daar rekening mee gehouden worden. Omdat uitkeringen automatisch meestijgen met het minimumloon zijn er ook gevolgen voor Ziektewet- en WIA-verzekeringen. De Ziektewet-eigenrisicodragersverzekering zal een hoger schaderisico hebben en dat geldt ook voor de WGA-eigenrisicodragersverzekering. Een WGA-uitkering wordt voor maximaal tien jaar verhaald op de werkgever. Als werkgevers WGA-eigenrisicodrager zijn dan biedt de WGA-erd-verzekering dekking voor dit risico. De WGA-uitkering die wordt verhaald bestaat uit een kortdurende loongerelateerde uitkering (max. 24 maanden) en daarna een WGA-vervolguitkering die gebaseerd is op het (stijgende) minimumloon. Het is de vraag of verzekeraars voor de al ingegane WGA-schades dekking bieden als de regering besluit tot verhoging van die WGA-uitkeringen over te gaan. Voor de verzekeraars die het WGA-hiaat dekken is het voor wat betreft de schadelast wel goed nieuws. De uitkeringslast wordt namelijk kleiner omdat de WIA-uitkering die aangevuld moet worden, hoger zal liggen.

Los van dit initiatiefwetsvoorstel van de SP ligt er momenteel ter behandeling ook nog het initiatiefwetsvoorstel van de PvdA voor invoering van een minimumuurloon. Het minimumloon wordt momenteel per dag, week en maand vastgesteld. PvdA vraagt zich af waarom de ene werknemer 40 uur per week moet werken om het minimumloon te verdienen terwijl een andere werknemer hetzelfde loon in 36 uur per week kan verdienen.

Het initiatiefwetsvoorstel van de PvdA over introductie van een minimumuurloon wordt behandeld in de Tweede Kamer. Van het SP-voorstel over verhoging van het minimumloon mag u eerst nog iets vinden op deze plaats.