In onze vorige digi-kwest meldden wij u dat de Wet Deregulering Arbeidsrelaties voorlopig niet wordt gehandhaafd. De Wet moet er onder andere voor zorgen dat er geen misbruik wordt gemaakt van werknemers door hen ten onrechte als zelfstandige te beschouwen. In de praktijk blijkt

In onze vorige digi-kwest meldden wij u dat de Wet Deregulering Arbeidsrelaties voorlopig niet wordt gehandhaafd. De Wet moet er onder andere voor zorgen dat er geen misbruik wordt gemaakt van werknemers door hen ten onrechte als zelfstandige te beschouwen. In de praktijk blijkt de Wet DBA dit nu volledig om te draaien. Wettelijke regels zorgen ervoor dat sommige mensen die zich ondernemer voelen als werknemer worden beschouwd en werkgevers durven massaal geen zzp’ers meer in dienst te nemen.

De vraag is of de Wet veranderd moet worden. Staatssecretaris Wiebes stelt dat de markt zich tien jaar lang niet met regels hoefde bezig te houden dankzij de VAR die opdrachtgevers vrijwaarde van financiële risico’s bij de inhuur van arbeid. Er is, gezien de ophef die er nu is ontstaan, behoefte aan herijking van de regelgeving aldus Wiebes. Die herijking moet vooral plaatsvinden op de punten ‘vrije vervanging’ en ‘gezagsverhouding’. Dit zijn twee elementen die belangrijk zijn in de bepaling of iemand een werknemer is of niet. Als een zelfstandig ondernemer voor een klus wordt ingehuurd, dan is het gebruikelijk dat deze zelfstandige de werkzaamheden voor eigen rekening en risico geheel of ten dele kan laten uitvoeren door derden. Als deze vrije vervanging wat de opdrachtgever betreft niet mogelijk is, dan is dit een indicatie dat er sprake is van een normale arbeidsverhouding. Voor het beantwoorden van de vraag of er sprake is van een arbeidsovereenkomst is het beoordelen van de gezagsverhouding momenteel het belangrijkst. Voor de aanwezigheid van een gezagsverhouding is van belang of de opdrachtgever bevoegd is om aanwijzingen en instructies te geven aan de opdrachtnemer, waarbij de opdrachtnemer verplicht is deze te volgen. Naast de directe werkinhoud kan de instructiebevoegdheid ook betrekking hebben op ‘overige aspecten van de contractuele relatie’ (werktijden, het opnemen van vakantiedagen en dergelijke)*.

In de praktijk leidt de beoordeling van deze twee elementen blijkbaar vaak tot de conclusie dat er sprake is van een dienstverband. Een conclusie die voor de opdrachtgever en de zzp’ers onwenselijk is. Volgend jaar gaan vertegenwoordigers van de ministeries van Financiën, SZ&W, Stichting van de arbeid en zelfstandigenorganisaties om tafel om te bekijken of er een nieuw kader kan komen om een arbeidsrelatie aan te toetsen. Er zou bijvoorbeeld meer naar de hoogte van de beloning en de duur van een opdracht gekeken kunnen worden. Wellicht gaan we dus meemaken dat het toetsen van een arbeidsverhouding niet meer zal plaatvinden door middel van de beoordeling van Gezag Arbeid en Loon. DBA zal daarmee het einde betekenen voor een van de belangrijkste en bekendste afkortingen in de sociale zekerheid: GAL.

* handreiking beoordelingskader dba