Terug naar overzicht
21 mei 2024

Arbeidsongeschiktheid in het hoofdlijnenakkoord

Het zal u niet ontgaan zijn dat de formerende partijen PVV, NSC, VVD en BBB met hoop, lef en trots een akkoord op hoofdlijnen hebben gesloten. Uiteraard hebben wij vooral de plannen rond onze sociale zekerheid met meer dan gemiddelde aandacht doorgenomen.

Inschrijven voor onze gratis Digi-kwest nieuwsbrief.

De partijen gaan ingrijpen in de premies van arbeidsongeschiktheid en werkloosheid. De premie van het arbeidsongeschiktheidsfonds (Aof) moet vanaf 2026 verlaagd gaan worden. De partijen willen hiermee bedrijven compenseren. Waarvoor wordt niet duidelijk gemaakt, maar aangezien er momenteel zo’n 30 miljard euro aan vermogen zit in het Aof, zou het een compensatie voor de te hoge premies in het verleden kunnen zijn. De verlaging wordt overigens deels teniet gedaan omdat er weer een verhoging nodig is om het gewenste EMU-saldo te bewerkstelligen. De premie voor het Algemeen Werkloosheidsfonds (Awf-premie) wordt  vanaf volgend jaar met een 0,1% punt (extra) verhoogd. Het geldt voor zowel de hoge als de lage WW-premie. Dit levert de schatkist 245 miljoen euro aan extra inkomsten op. 

De premie is niet het enige dat gaat wijzigen voor de WW. De partijen hebben het voornemen om de WW te hervormen. De hervorming kan bestaan uit het verlengen van de opzegtermijn van arbeidscontracten in combinatie met een poortwachterstoets WW bij het UWV. Daarnaast zou de maximale WW-duur verkort kunnen worden tot 18 maanden. De hervorming lijkt dus meer een bezuiniging en die zou vanaf 2026 jaarlijks zo’n 200 miljoen euro moeten opleveren. Van belang is dat de WW-duur en opbouw van rechten gekoppeld is aan de loongerelateerde uitkering van de WGA. De lengte van de loongerelateerde WGA-uitkering zal dus mogelijk ook korter worden en dat betekent een verlaging van de WGA-last voor werkgevers.

Een andere ingrijpende wijziging die per juli 2026 moet ingaan, is de afschaffing van de compensatie van de transitievergoeding voor (middel)grote werkgevers. Alleen werkgevers met minder dan 25 werknemers zouden nog in aanmerking moeten komen voor compensatie van een transitievergoeding die na twee jaar loondoorbetaling bij ziekte is betaald. De partijen denken daarmee tussen de 350 en 400 miljoen per jaar te kunnen besparen. Hopelijk worden die miljoenen dan in de Rechtspraak geïnvesteerd zodat alle zaken over slapende dienstverbanden behandeld kunnen worden.

Verder is nog vermeldenswaardig dat in verband met de halvering van het eigenrisico van de zorgverzekering, de tegemoetkoming voor arbeidsongeschikten kan vervallen. Jaarlijks wordt daarmee rond de 300 miljoen euro bespaard.

Voor de zelfstandig ondernemers is van belang dat de partijen het Wetsvoorstel Verduidelijking beoordeling arbeidsrelaties en rechtsvermoeden willen invoeren. In dit voorstel wordt het gezagscriterium in het Burgerlijk Wetboek uitgebreider toegelicht en een rechtsvermoeden van een arbeidsovereenkomst geïntroduceerd als er een laag tarief is overeengekomen (120% WML).

We kunnen niet zeggen dat we van alle maatregelen enthousiast worden. Er is echter wel een uitgangspunt van nieuw beleid geformuleerd waar we 100 procent achter staan:

In wetgeving en beleid moet rekening gehouden worden met de gevolgen voor kleine ondernemers, bijvoorbeeld wat betreft kosten en risico’s, zodat het in dienst nemen van mensen mogelijk blijft.