In de laatste digi-kwest van vorig jaar berichtten wij u dat het slimme plan van Asscher over de wijziging van de loondoorbetaling bij ziekte er in deze kabinetsperiode niet meer zou komen. Wel heeft Asscher nog een aantal wijzigingen in petto met betrekking tot de loondoorbetaling bij ziekte die het werkgevers wat eenvoudiger en misschien goedkoper kunnen maken. Of deze plannen wel gerealiseerd kunnen worden is echter ook de vraag. We nemen ze in ieder geval even met u door.

In de laatste digi-kwest van vorig jaar berichtten wij u dat het slimme plan van Asscher over de wijziging van de loondoorbetaling bij ziekte er in deze kabinetsperiode niet meer zou komen. Wel heeft Asscher nog een aantal wijzigingen in petto met betrekking tot de loondoorbetaling bij ziekte die het werkgevers wat eenvoudiger en misschien goedkoper kunnen maken. Of deze plannen wel gerealiseerd kunnen worden is echter ook de vraag. We nemen ze in ieder geval even met u door. De maatregelen die een aantal prangende knelpunten die werkgevers rondom de loondoorbetalingsverplichting ervaren te verminderen, had Asscher al een klein jaar geleden aangekondigd. Het gaat in totaal om drie plannen: een transparante premiestelling voor ziekteverzuimverzekeringen, mogelijkheid van WIA-aanvraag met verkorte wachttijd door de werkgever en de aanpassing van de poortwachterstoets bij re-integratie 2e spoor.

Transparantie ziekteverzuimverzekeringen

Asscher stelt dat werkgevers behoefte hebben aan een stabiele premie, maar dat in de praktijk de premie van de verzuimverzekeringen kunnen fluctueren. Werkgevers kunnen hierdoor te maken krijgen met onverwachte premiestijgingen juist op het moment dat verzuim de onderneming treft. De minister wil dat verzekeraars transparant zijn over de wijze van premiestelling, zodat onverwachte premieschokken voor werkgevers worden voorkomen. Afgelopen zomerperiode is het Convenant Verzuimverzekering opgesteld en ondertekend door het Verbond van Verzekeraars. Met het convenant zeggen verzekeraars toe om meer inzicht te geven in de wijze van premieberekening waardoor een reëel verwachtingspatroon voor de werkgever wordt gecreëerd. Daarnaast beloven de verzekeraars een optimale marktwerking te creëren door het aanbieden van transparante verzuimproducten. Dat moet inhouden dat duidelijk wordt voor werkgevers welke dienstverlening de verzekeraar zal verlenen en welke werkzaamheden of kosten nog voor rekening van de werkgever zijn. Vanaf dit jaar mogen we bekijken hoe deze afspraken in de praktijk gaan uitpakken.

WIA-aanvraag met verkorte wachttijd

Een werknemer kan na drie weken ziekte een vervroegde IVA-uitkering aanvragen, als duidelijk is dat hij volledig en duurzaam arbeidsongeschikt is. Als de uitkering wordt toegekend dan hoeft de werknemer verder geen re-integratieactiviteit te ontplooien. Het dienstverband met de werkgever blijft in stand, net als de loondoorbetaling bij ziekte. De werkgever mag op deze loondoorbetaling de IVA-uitkering in mindering brengen. Dat kan natuurlijk niet als de werknemer geen vervroegde aanvraag doet. Asscher wilde daarom ook de werkgever, onder voorwaarden, de mogelijkheid geven een vervroegde IVA-uitkering voor zijn zieke werknemer aan te vragen. Nu is het niet aanvragen van een vervoegde IVA-uitkering door de werknemer niet een veel voorkomend probleem voor werkgevers. UWV heeft becijferd dat dit twintig keer per jaar voorkomt. Toch wil Asscher de regelgeving op dit punt aanpassen omdat het probleem voor een individuele werkgever wel heel groot kan zijn. Het gaat echter niet lukken om de werkgever recht te geven om een vervroegde IVA-uitkering aan te vragen. Hierdoor zou het karakter van een werknemersverzekering ingrijpend wijzigen. Een alternatief plan heeft Asscher nog niet en hij hoopt dat de sociale partners hem daarmee kunnen helpen.

Aanpassing van de poortwachterstoets bij re-integratie 2e spoor

Als laatste heeft Asscher het idee om de toetsing van het re-integratieverslag die voorafgaand aan de WIA-aanvraag plaatsvindt, op een andere wijze vorm te geven als er sprake is van 2e spoor re-integratie. Werkgevers ervaren volgens de minister de verplichting om een werknemer te re-integreren in het tweede spoor als belastend en geven aan een dergelijk traject veelal enkel in te zetten om een loonsanctie te voorkomen. Het wel of niet, het te laat of te vroeg inzetten van een tweede spoortraject zou niet langer moeten leiden tot een loonsanctie van UWV. Tenminste; als het traject volgens het plan van aanpak is verlopen, zo schreef Asscher in een brief van 21 april 2016. Net als bij zijn plan omtrent de WIA-aanvraag met verkorte wachttijd is de uitwerking die Asscher nu voorstaat ietwat anders. Hij kiest ervoor om de toetsing van het re-integratieverslag af te schaffen voor WGA-eigenrisicodragers. De achterliggende gedachte is dat eigenrisicodragers en hun eventuele verzekeraars voldoende prikkels hebben om, in geval van langdurige ziekte, de re-integratie te bespoedigen en instroom in de WGA te voorkomen. Het UWV zou daarom niet meer nodig zijn om het re-integratieverslag te toetsen. Daarmee vervalt ook de mogelijkheid van UWV om een loonsanctie aan de werkgever op te leggen.

De werkgever die geen WGA-eigenrisicodrager is wordt wel beoordeeld op de ingezette re-integratieactiviteit. Dat is volgens Asscher nodig omdat de financiële prikkel voor een publiek verzekerde werknemer minder groot is en bovendien afneemt naarmate de loondoorbetalingsperiode vordert. Om deze werkgevers meer te ondersteunen zouden ze rond de eerstejaarsevaluatie het UWV (tegen betaling) om advies kunnen vragen over de inzet van het tweede spoor. Als de werkgever dit advies opvolgt en de re-integratie verloopt conform dit advies, kan UWV geen loonsanctie opleggen.

Een best ingrijpend plan met een aantal kanttekeningen van onze kant. Wordt het bijvoorbeeld mogelijk om een loonsanctie te voorkomen door tijdens een slecht verlopend re-integratietraject eigenrisicodrager te worden voor de WGA? De werkgever laat daarmee ook nog eens de (door hem veroorzaakte) WGA-schadelast achter. En hoe zit het met de werkgevers die WGA-eigenrisicodrager zijn zonder ondersteuning van een verzekeraar? Kunnen deze werkgevers 12 jaar lang zich niet met hun zieke werknemer bemoeien? Wat gebeurt er met WGA-flexinstroom? Anders gevraagd: wordt de re-integratie inspanning voor en/of tijdens een Ziektewetuitkering getoetst bij eigenrisicodragers?

Een ander punt is rechtsongelijkheid. Publiek verzekerde werkgevers kunnen een loonsanctie krijgen waarmee hun financiële risico een jaar langer wordt dan de eigenrisicodrager die zich op exact dezelfde wijze heeft ge( of mis)dragen tijdens een re-integratietraject. Daarnaast is er ook nog de loonsanctie die wordt gegeven in verband met een administratieve fout, bijvoorbeeld omdat een re-integratieverslag niet compleet is. Dit gebeurt bij 48 procent van de loonsancties, oftewel meer dan 1.800 per jaar. De eigenrisicodrager zal er geen last meer van hebben en de niet-eigenrisicodrager zal de loondoorbetaling tijdens de sanctie zelf moeten ophoesten omdat geen verzuimverzekering dit risico dekt.

Als laatste moeten we stilstaan bij de positie van de werknemer. Deze is nu min of meer verzekerd van voldoende re-integratie-inspanningen. Bij de WGA-eigenrisicodrager zouden die inspanningen nu wel eens gerelateerd kunnen worden aan de kostenbatenanalyse van de verzekeraar. Iets wat de werknemersverenigingen niet met gejuich zullen ontvangen.

Voor UWV betekent het in ieder geval wat minder werk. Jaarlijks worden er ongeveer 9.000 re-integratieverslagen van WGA-eigenrisicodragers getoetst waarbij in 8 procent van de gevallen een sanctie wordt opgelegd.